Yılbaşı bahane soframız şahane

Yılbaşı akşamı hazırlıkları başladı. Yılın son gecesinde kurulacak sofraların kraliçesi her zamanki gibi hindi olacak. Kimi içini kestaneli pilavla doldurup fırına atacak, kimi bir iki but kızartmakla yetinecek, kimi hazır alacak. Tabii yanında sarmalar, dolmalar, sucuklar, pastırmalar, diğer mezeler ona eşlik edecek! Bu ağız sulandıran masaya sadece biz Türklerin evlerinde rastlamak mümkün. Peki, dünyada nasıl? İşte dünyadan yılbaşı sofraları…

Fotoğraflar: Alamy

Hıristiyan dünyasında ise yılbaşı yemeği diye özel bir yemek yok. Onlar daha mütevazı geçiştiriyorlar bu son yemeği.

Özel yemekler ‘Noel’ günü hazırlanıyor. Ama o gün de mönüde hindi yok. Hindi ‘Thanksgiving’ günü sofralarda yerini arıyor.

O günün dini inanışla ilgisi yok. Aç sefil Amerika kıyılarına ulaşan Avrupalı göçmenlere, Amerikan yerlilerinin sunduğu hindilere teşekkür günü.

Rusya’da o akşam yemekten ziyade içki ön plana çıkıyor. Küçük kadehler, buzlukta soğutulmuş votkalarla dolduruluyor. Bu kadehleri bir dikişte bitirmek şart! İki kadeh arasında pek uzun bir ara olmuyor.

Votka ön planda olunca, sofra da ona eşlik edecek yemeklerle donatılıyor. Örneğin çeşit çeşit turşu, bol bol havyar, Rus salatası, patates salatası, islenmiş soğuk et ve balık, karides, siyah ekmek dilimleri, yabani mantar.

Sıcak yemek isterseniz pek seçenek yok. Ya bütün olarak doldurulmuş lahana veya yanında patates püresi ile tavuk kızartma. Onca votkadan sonra kim ne yediğini pek anlamıyor zaten.

Japonya’da yılbaşı gecesinin en önemli yemeği Soba denen erişte çorbası. Basit bir çorba: Et suyuyla haşlanan eriştelerin üstüne yosun konarak yapılıyor. İster sıcak yiyin, ister soğuk.

Yalnız yerken tahta çubukların arasına sıkıştırdığınız eriştenin kopmamasına dikkat edin. Ağzınıza attığınız erişte ne kadar uzun olursa, o kadar uzun bir yaşamınız olacak demektir.

Çin’de Yılbaşı sofralarında biraz daha çeşit fazla… Ama her yemeğin bir anlamı var. En önemli yiyecek pirinç keki.

3 bin yıldan beri yılbaşı sofralarının değişmeyen yemeği bu özel kek. Balık da önemli bir yiyecek. Zencefil ve diğer baharatlarla birlikte bütün olarak buharda pişirilen balığın yeni yılda huzur getireceğine inanılıyor.

Bizim içli köfteyi andıran tatlı pirinç topları da bereketli bir yıl dileği ile yeniyor. Şalgam keki, mantı, uzun erişte çorbası, çin böreği, diğer önemli yemekler. Ama en önemlisi Çin ördeği! Bu lezzetli yemeği yiyen bekârların, mutlu bir evlilik yapacaklarına inanılıyor.

İtalyanlar ise yılbaşı sofrasında mercimeği ön plana çıkarıyorlar. Çünkü mercimeğin zenginlik getireceğine inanıyorlar. Mercimekle birlikte sunulan en meşhur yemek ise ‘Cotechind’.

Modena bölgesinin bu özel yemeğinde, haşlanmış mercimeğin üstüne yağlı domuz sosisi dilimleri konuyor.

Yılbaşının diğer bir özel yemeği de ‘Zampone’. Bu yemeğin yapılışı şöyle: Domuz bacakları domuz kıyması ile dolduruluyor, haşlanıyor ve mercimek yemeği ile birlikte servis ediliyor.

Beyaz risotto, uğur getirdiğine inanılan et suyunda haşlanmış tortellini, ‘Veneziana’ denen bir çeşit kek de yılbaşı sofralarının vazgeçilmezleri arasında.

Peru’da ise yılbaşının gözde yiyeceği patates… Ondan hem fal bakılıyor hem de çeşitli yemekler yapılıyor.

Fal olayı şöyle: Üç patates alıyorsunuz. Birini tamamen, birini yarım soyuyorsunuz. Sonuncusunu ise kabuğuyla bırakıyorsunuz. Bunları bir tabağın içinde masanın altına koyuyorsunuz. Gece yarısı ışıklar kapanınca, bu tabaktan bir patates alıyorsunuz.

Eğer aldığınız tam soyulmuş patatesse, yeni yılda kazancınız bol olacak demektir. Eğer soyulmamış patatesi seçmişseniz yılınız size şans getirecek. Yarım soyulmuş patatesi seçmişseniz, yeni yılın eskisinden bir farkı olmayacak. Bu yemekler yenilirken, kadınların sarı renkli elbiseler giymelerine dikkat ediliyor.

Estonya’da evlerde, yılbaşı akşamı için yedi, dokuz veya 12 çeşit yemek hazırlanıyor. Her yemeğin gelecek yıl kazanç, sağlık ve uğur getireceğine inanıyorlar.

Yemeklerin bir bölümü de, o gece eve geleceğine inandıkları atalarının ruhları için masada bırakılıyor.

Brezilya’da yeni yılın ilk günü bütün evlerde ya mercimek çorbası içiliyor ya da pilavla birlikte mercimek yemeği yeniyor.

Ayrıca yeni yıl gecesi, içi çiçekler, mumlarla dolu küçük kayıklar ‘İpenama’ Plajından okyanusa bırakılıyor. O gece denizin üstü ışık seline dönüşüyor.

Arjantin’de gece yarısı 12 olmadan kurufasulye yemenin yeni yılda uğur getireceğine inanılıyor. Bazıları ise gece yarısı evlerinin önünde bavulla dolaşıyorlar. Bunun, yeni yılda çok seyahate çıkmalarını sağlayacağını söylüyorlar.

Hindistan’ın ve Pakistan’ın birçok bölgesinde yeni yıl akşamı mutlaka pirinç yeniyor.

Amerika’nın güney eyaletlerinde ise iç bezelye ve süt domuzu ile yapılmış yemek sofraya konuyor. Bu özel yemeğin adı “Good Luck Hoppin John”.

Avusturya’da yeni yıl akşamı süt domuzu yeniyor. Konu komşuya da badem ve çikolatadan yapılmış domuz heykelleri hediye ediyorlar.