Şimdi gözler 2028 yılında yapılacak olan cumhurbaşkanlığı tartışmasına çevrildi.
Ekrem İmamoğlu mu yoksa Mansur Yavaş mı cumhurbaşkanı adayı olacak tartışması başladı.
Ekrem İmamoğlu’nun 2019 seçimlerinden bu yana cumhurbaşkanı adayı olmak istediği biliniyor. Geçen seçimde önünü Kılıçdaroğlu kesti. Bu seçimde Özgür Özel’in seçilmesini sağladığı için İmamoğlu, CHP Genel Merkezi’ni sağlama aldı.
Ancak Mansur Yavaş’ın da halk desteği güçlü.
Mansur Yavaş - Ekrem İmamoğlu
İMAMOĞLU’NA YAVAŞ DENGESİ
Türk milleti kuyumcu terazisinde tartar gibi oy kullanıyor. Ekrem İmamoğlu’nu seçerken cumhurbaşkanlığı yarışında Mansur Yavaş’a tarihi bir zafer yaşattı. Seçimleri yüzde 51.14’le kazanan Ekrem İmamoğlu’na karşı Mansur Yavaş’a yüzde 60.43 oy oranı ile destek verdi.
Ekrem İmamoğlu
1 Nisan tarihi itibarıyla AK Parti’de bu süreç başladı. Seçim sonuçlarını araştırmak üzere komisyonların kurulması kararı alındı, strateji heyetinin toplantıları başladı.
2009 SEÇİMLERİNDEN SONRA
AK Parti 2009 yerel seçimlerinde yüzde 38’e gerileyince benzer bir süreç yaşanmıştı. Beşir Atalay’ın başkanlığında bir heyet çalışmış, yeni bir siyaset dili ve yeni bir siyaset tarzı önerisi getirmişti. Radikal öneriler vardı. Öyle ki Beşir Atalay sunum yaparken bir yandan da göz ucuyla Erdoğan’ın ne tepki vereceğini kontrol eliyordu. Erdoğan bütün programlarını iptal edip sunumu izlemiş, notlarını almıştı. Erdoğan’ın isteği üzerine aynı sunum AK Parti’nin Kızılcahamam kampında yapılmıştı.
7 HAZİRAN SEÇİMLERİNDE
Bir hatırlatma daha. AK Parti, 7 Haziran 2015 seçimlerinde yüzde 40’a gerileyince özel bir strateji grubu kurulmuş burada tam bir beyin fırtınası estirilmişti. Hatırlarsanız strateji heyetinin konuşmaları FETÖ tarafından dinlenilip servis edildiğinde kamuoyu, AK Parti’nin çok cesur bir şekilde sorunları masaya yatırdığını görmüştü.
ZAFERİN MİMARIYDI
7 Haziran 2015 seçimlerindeki başarısızlıktan 1 Kasım seçimlerindeki zafere giden sürecin mimarı Erdoğan’dı. Yaptığı hamlelerle AK Parti’yi 7 Haziran yenilgisinden 1 Kasım zaferine taşıdı. Şimdi yine hamle sırası Erdoğan’da.
ERDOĞAN BAŞARMIŞTI
Bir özeleştiri ancak bu kadar samimi olarak yapılabilir.
Seçimlerde alınan başarısız sonuçlardan sonra Erdoğan’ın balkon konuşması yapması çok önemliydi. Seçim kazanınca balkona çıkıp coşkulu kalabalıklara seslenmek güzeldir, ama asıl önemli olan seçim kaybedildikten sonra balkon konuşmasını yapabilmektir. Liderlik bu tür zor zamanlarda ortaya çıkar. Erdoğan bunu başardı, gömleğin ilk düğmesini doğru ilikledi.
BAŞARDI YİNE BAŞARIR
Zaten Erdoğan partisini birkaç kez düştüğü zor durumdan çıkarıp birinci partiyi yapmayı başaran bir lider. 2009 seçimlerinde yüzde 38’e gerileyen AK Parti’yi 2011 seçimlerinde yüzde 49.8’e çıkardı. 7 Haziran 2015 seçimlerinde yüzde 40 alan partisini, 5 ay sonra yapılan 1 Kasım seçimlerinde 49’a taşımayı başardı.
Kimse umutsuzluğa kapılmasın. Erdoğan çok büyük sınamalardan geçip, ‘AK Parti bitti’ denildiği zamanlarda büyük çıkışlar yapmayı başarmış biri. Mağlubiyeti zafere çevirebilen bir lider. O açıdan Erdoğan’ın “31 Mart bizim için bir bitiş değil bir dönüm noktasıdır” sözü önemli. Bunu sadece Erdoğan yapabilir. Çünkü onda bu liderlik kumaşı ve kapasitesi var. Bunu 22 yıldır iktidar olmayı başararak gösterdi.
ERDOĞAN TESPİTLERİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan seçim sonuçlarına ilişkin en kapsamlı değerlendirmesini partisinin MYK toplantısında yaptı. Erdoğan’ın neler konuştuğu zaten basına yansıdı. Ben asıl içerideki havayı ve Erdoğan’ın tavrını yansıtmak istiyorum. Ama önce Erdoğan’la ilgili önce üç kritik tespitimi paylaşmak istiyorum.
ÜÇ KRİTİK AN
2019 yerel seçimlerinde sağlıklı bir değerlendirme yapılmamıştı. Dilerim bu kez seçim sonuçları rakam olarak görülmez. Siyasi analizleri de yapılır.
AK Parti’nin seçim yenilgisinde ilk 3 madde şöyle çıkıyor:
1- Ekonomik sıkıntı
2- Emekliler
3- Aday tespitinde yapılan yanlışlar.
SANDIĞA GİTMEYENLER AK PARTİ SEÇMENİ Mİ
Bizde seçimlere katılım oranı hep yüksektir. Ortalama yüzde 85 olarak gerçekleşir. Bu seçimde ise seçimlere katılım oranı düştü. Yüzde 78 olarak gerçekleşti. 3.8 milyon seçmenin sandığa gitmediği tahmin ediliyor. CHP oylarını 13 milyondan 17 milyona yükselttiği için CHP seçmeni sandığa gitmiş. Muhalefetin en güçlü partisi olduğu için TİP ve İYİ Parti seçmeni CHP’de toplanmış. CHP, DEM’den de güçlü bir destek almış. DEM’liler partilerinin yok olması tehlikesine rağmen İstanbul’da CHP’yi desteklemişler.
AK PARTİ SEÇMENİ
Şimdi sıra sandıktan çıkan sonuçların değerlendirilmesine geldi. Millet sandıkta iktidara da muhalefete de önemli mesajlar verdi. İktidarı uyardı, muhalefete kredi açtı.
Bir de sıra seçim sonuçlarının nasıl yönetileceğine geldi. CHP başarıyı, AK Parti seçim başarısızlığını yönetecek. Başarıyı da başarısızlığı da yönetmek önemli.
İYİ PARTİ HEZİMETE UĞRADI
2023 seçimlerinden sonra Meral Akşener, başarısızlığı yönetemedi. Partisine yeni bir ruh, yeni bir enerji veremedi. Tam aksine başarısızlığı derinleştirdi. Sonuç ortada. İYİ Parti bu seçimde hezimete uğradı. Akşener, kaçınılmaz olarak olağanüstü seçimli kongreye gitme karar aldı.
İYİ PARTİ KONGREYE GİDİYOR
Meral Akşener’in aday olup olmayacağı belli değil. Çekilebilir. Emanetçi bir adayı destekleyebilir. Ama Akşener ne yaparsa yapsın İYİ Parti birkaç adayın yarışacağı bir kongreye gidecek. Koray Aydın, Müsavat Dervişoğlu ve Kürşat Zorlu ile Bilge Yılmaz potansiyel genel başkan adayları. Elbette ki kongreyi adaylardan biri kazanacak ama sorun şu ki ortada parti kalmadı. 14 Mayıs seçimlerinde yüzde 9.6 oy alan İYİ Parti bu seçimlerde yüzde 3’e geriledi.
TABELA PARTİSİ OLDULAR
Bu seçimler büyük iddialarla ortaya çıkan DEVA, Gelecek, Saadet ve Demokrat Parti’yi tabela partisi konumuna düşürdü. Saadet Partisi ve Demokrat Parti için söylemiyorum ama AK Parti’yi parçalatmak üzere kurdurulan DEVA ve Gelecek partilerinin nefesi yeni bir seçime yetecek mi emin değilim.
Milletin iradesine saygı duymak gerekiyor. Milletin kararının başımızın üstünde yeri var. Milletin seçim sandığından verdiği mesajı da doğru okumalı. Seçim sonuçlarıyla kavga edilmez. Akıllı siyaset, sandıktan ders çıkarır. Seçmenlerin verdiği mesajları doğru analiz eder.
ERDOĞAN: SAYGI DUYUYORUZ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçimlere ilişkin ilk değerlendirmesinin milletin kararına saygı duyuyoruz şeklinde olması şaşırtıcı değil. Demokrasilerde son söz sahibi millettir.
Bu seçim sonuçları Türk siyaseti açısından nasıl sonuçlar doğuracak iyi gözlemlemek gerekiyor.
ERDOĞAN’DAN 4 MESAJ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim mesajı merak ediliyordu. Erdoğan mesajlarını yine balkon konuşmasında verdi. Ama bu balkon konuşması farklıydı. Zafer anında balkon konuşması yapmak güzeldir ama zor günde partisinin balkonuna çıkmak önemliydi. Lider zor dönemde partisinin başında olandır.
1- “31 Mart seçimleri bizim için bir yenilgi değil bir dönüm noktasıdır” dedi. Bu bir bitiş değil yeni bir başlangıç mesajını verdi.
2- Seçim sonuçlarına ilişkin kucaklayıcı mesajlar verdi. “Bu seçimin galibi millettir. Demokrasimizdir. 85 milyondur” diye konuştu.
Anketler üzerinden yapılan algı operasyonu sandıkta çöktü. Bundan ders çıkarmamışlar. Bu kez de aynı operasyonu Ekrem İmamoğlu için yapıyorlar. Ekrem İmamoğlu için ihaleyi yüzde 5’ten açtılar. Ardından yüzde 7.2’ye çıkardılar. Bir kere coştu mübarekler, ilk fırsatta yüzde 9’a çıktılar. Ama yetinmediler yüzde 11’e ulaştılar. Daha seçime 48 saat var. Bu hızla İmamoğlu’nu yüzde 15 farkla kazanıyor ilan etmezlerse hatırım kalır. Geçmişte aynı oyunu Kılıçdaroğlu’na oynadılar.
İstanbul seçimlerinde benzer bir durumu Bedrettin Dalan yaşamıştı. Anketlerde Dalan’la en yakın rakibi arasındaki farkı açtıkça açıyorlardı. Öyle ki Bedrettin Dalan’ın, “Tatile gider seçimden sonra görevimin başına dönerim” dediği söyleniyordu. Bedrettin Dalan, Özal’ın İstanbul’da seçim kampanyası yapmasını istememişti. Şimdi Ekrem İmamoğlu’nun, Özgür Özel’e yaptığı gibi.
DALAN HEZİMETE UĞRAMIŞTI
ANAP adayı Bedrettin Dalan anketlerde SHP adayı Nurettin Sözen’den 19 puan önde gözüküyordu. Sonuç ne oldu? 1989 yerel seçimlerinde Nurettin Sözen yüzde 35.95 oyla seçimi kazanırken yüzde 26.12 alan Bedrettin Dalan hezimete uğradı.
ANKETLER DEĞİL ERDOĞAN KAZANDI
1994 seçimlerinde ise anketler Zülfü Livaneli ve İlhan Kesici arasında gidip geliyordu. Erdoğan’ı dördüncü sıraya atmışlardı. Gazeteler “Zülfü yine birinci. Refah dördüncü” manşetiyle çıkıyordu. Anketlerde Zülfü Livaneli’ye yüzde 23.2, İlhan Kesici’ye yüzde 21.5, Bedrettin Dalan’a yüzde 20.8, Erdoğan’a ise yüzde 18.7 veriyorlardı. Peki seçimlerde kim kazandı? Anketler değil, Erdoğan kazandı. Erdoğan yüzde 25.19’la seçimi alırken, İlhan Kesici yüzde 22.14’le ikinci olmuştu. Anketlerin favori gösterdiği Zülfü Livaneli ise yüzde 20.30’la ancak üçüncü olabilmişti.
YİNE KONDA
Ama Saraçhane medyası diğer yandan AK Parti’nin yeni çözüm sürecini başlatacağı tezini işliyor. Erdoğan, “Baldıran zehiri” içme pahasına çözüm süreçleri başlattı, Kürt sorununun çözümü konusunda Cumhuriyet tarihinde yapılamayanları yaptı.
Yıllar sonra seçim meydanlarına dönen Leyla Zana, miting konuşmalarını Kürtçe olarak yapıyor. Kimin sayesinde? 90’lı yıllarda olsa kürsüden inmeden tutuklanırdı.
KÜRT SORUNUNU ÇÖZERSE ERDOĞAN ÇÖZER
Ahmet Türk ve Leyla Zana o dönemlerin en önemli siyasi figürlerinden. Yıllarca cezaevinde yatarak bedel ödediler. Leyla Zana ve Ahmet Türk’ün geçmiş deneyimler ışığında ‘Kürt sorununu çözerse Erdoğan çözer’ şeklindeki değerlendirmeleri gözleri Cumhurbaşkanı’na çevirdi. Bu açıdan Erdoğan’ın Diyarbakır mitinginde verdiği mesajlar çok önemliydi.
TERÖR; KIRMIZI ÇİZGİ
Erdoğan, “Terörün her çeşidine mesafe koyan herkesle oturur konuşuruz” dedi. Böylece kırmızı çizgisini ortaya koydu. “Kapımız teröristlere de terör örgütünün güdümünde siyasetçilik oynayanlara da kapalıdır” diye konuştu.
SİYASİ TUTARLILIK
Bu sözü İzmir’de, Trabzon’da, Edirne’de söylemek kolay. Ama önemli olan bu sözü Diyarbakır meydanında söyleyebilmek. O nedenle
