Erdoğan teklif etti, ABD’li yazarın ’ilaççı’ oğlu Türk vatandaşı oluyor

AMERİKA’da en çok okunanlar listesinde defalarca yer alan ünlü macera ve polisiye roman yazarı Paul Kemprecos’un Türkiye’de yaşayan oğlu Jeffrey Kemprecos, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın teklifiyle Türk vatandaşı olmaya hazırlanıyor. Jeffrey Kemprecos, Amerikalı ilaç firması Merck Sharp&Dohme (MSD) Türkiye’de Dış İlişkiler Direktörü olarak üç yıldır İstanbul’da çalışıyor. Kemprecos, Türkiye’nin yenilikçi ilaç alanında küresel liderlerden biri olma potansiyelinin kendisini heyecanlandırdığını söylüyor. Kemprecos, Türkiye’de Merck’ün sağlık alanındaki reformları, fikri mülkiyet ve ticaret, ilaçlara erişim, yatırım, rekabet ve yenilikçilik politikalarından sorumlu. Yenilikçi ilaç sektöründe bu küresel yatırım pastasının en az yüzde 1’ini, yılda 1 milyar doları Türkiye’nin çekebileceğini söyleyen Jeffrey Kemprecos ile Türk ilaç sektörünün yanı sıra Türk vatandaşlığına geçiş hikayesini konuştuk.

Rekabet şansı var

Türkiye’nin ilaç sektöründeki geleceğini nasıl görüyorsunuz?

- Doğru politikaların hayata geçirilmesiyle yenilikçi ilaç sektöründe bu küresel yatırım pastasının en az yüzde 1’ini, yani yılda 1 milyar dolara yakın bir rakamı, Türkiye’ye çekmenin mümkün olabileceğine inanıyorum. Türkiye mükemmel insan sermayesi, yerleşik üniversite sistemi ve iyi gelişmiş sağlık altyapısıyla Çin, Hindistan, Brezilya ve Rusya gibi ülkelerle yeni ilaç araştırma, üretim ve ihracatı alanlarında rekabet için gerekli temel unsurlara sahip. Türkiye’de dünya standartlarında bir yenilikçi ilaç sektörünü destekleyecek politikalar oluşturulmalı.

Küresel rekabet için Türk ilaç sektörünün neye ihtiyacı var?

- Türkiye’nin yenilikçi ilaç alanında küresel liderlerden biri olma potansiyeli bana büyük heyecan veriyor. Mesaimin bir bölümünü politika yapan kişi ve makamlar, sektördeki meslektaşlarım ve akademisyenlerle Türkiye’nin yeni ilaç keşif ve geliştirme alanlarında küresel rekabet gücünü nasıl arttırabileceği konusunda fikir alışverişi yapmaya ayırıyorum. Bugünkü eksiklik, net bir vizyon ve strateji ile uluslararası yatırım ve teknoloji transferini çekecek yeni politikalardır. Ancak siyasi destek ve liderlikle çok hızlı yol alabilmek mümkün.

Başbakan Tayyip Erdoğan ile nasıl tanıştınız?

- Amerikan Şirketler Derneği’nin bir yemeği sırasında Başbakan Erdoğan ile tanıştım. Sohbetimiz sırasında kendisine uzun süredir Türkiye’yle bağlarımın bulunduğunu ve kendimi artık Türkiye’nin ’gayri resmi’ elçisi olarak gördüğümü ilettim. Türkiye’nin yenilikçi ilaç sektöründeki yatırım ve büyüme potansiyelinden konuştuk. Eşimi de Sayın Erdoğan’la tanıştırdım.

Türkçe konuşmamız etkiledi

Vatandaşlık önerisini de aynı tanışmada mı yaptı?

- Eşimin de benim kadar iyi Türkçe konuştuğunu gören Sayın Başbakan’ın ailemin Türkiye’ye yönelik ilgisini ve bağlarını takdir ettiğini düşünüyorum. Sayın Başbakan belki de Türkiye’ye olan bağlılığımı fark ederek bana vatandaşlık önerisinde bulundu. Sayın Başbakan’ın böyle cömert bir teklif yapmasından büyük onur duydum ve kendisine teşekkür ettim. Ancak bu konudaki prosedürü sormak dışında bu yönde herhangi bir somut adım atmadım.

Somut adım atmaya nasıl karar verdiniz?

- Tanışmamızdan birkaç ay sonra bir YASED resepsiyonunda Sayın Başbakan’la yeniden karşılaştım ve henüz vatandaşlık alamadığımı belirterek espri yaptım. Sayın Başbakan güldü ve sorunun benim başvuruda bulunmamam olduğunu söyledi. Ben de Başbakan’la başka bir etkinlikte görüştüğümüzde kendisine hálá başvuruda bulunmadığımı söylememek için insan kaynakları departmanındaki arkadaşlarımdan vatandaşlık belgeleriyle ilgili yardımcı olmalarını istedim. Evraklarım artık hazır, yılbaşından önce başvuruda bulunacağım.

Başbakan’ın sektörünüze bakışını nasıl buldunuz?

- Türk ilaç sektörüne ilişkin görüşlerimi, Başbakan Sayın Erdoğan da dahil, Hükümetin en üst düzeyindeki yetkililerle paylaştım. Sayın Başbakan bende, küresel ölçekte rekabetçi yeni bir ilaç sektörü inşa etme konusuyla samimiyetle ilgilendiği izlenimini bıraktı.

Türkiye 25 yıldır hayatımın parçası

Türkiye’ye olan ilginiz ve yakınlığınız ne zaman başladı?

- Türkiye 25 yılı aşkın süredir hayatımın bir parçası. İlk kez AFS ile öğrenci değişim programı kapsamında 1980’de geldim. Bakırköy’de çok misafirperver bir aileyle kaldım. Ev sahibi ailemin oğlu Olcayto ile lise son sınıfı tekrar okudum. Üniversiteye başlamak için ABD’ye döndüm. 1983’de Boğaziçi Üniversitesi’nde okumak üzere tekrar Türkiye’ye geldim. O yıllarda Türk ailemle irtibatımı kaybetmedim. 2005’de, MSD’nin Dış İlişkiler Direktörü olarak Türkiye’ye gelmem teklif edildi. Üç yıl önce İstanbul’a yerleşince kızlarımın Türk kültürüne çabuk uyum sağlaması için Türk okuluna verdim. Şimdi 12 yaşındaki kızım Zoe, 10 yaşındaki Helen ve 5 yaşındaki Sophie gayet akıcı Türkçe konuşuyor.

Türk kardeşim ABD’de yaşıyor

AMERİKALI Jeffrey Kemprecos’un Türkiye’deki ailesinin oğlu, Kuzey Amerika’da yaşıyor. Kemprecos, "Bu ironik bir durum. Türkiye’deki ailemden babam Cemil, benden, Türk oğluna Kuzey Amerika’dan dönmesi için baskı yapmamı istiyor" dedi.

Yeni ilaca 90 milyar dolar 

MSD’nin yeni ilaç geliştirmeye ayırdığı bütçe ne kadar?

- Bu yıl MSD, yeni ilaç araştırma ve geliştirme alanında yaklaşık 6 milyar dolar yatırım yapacak. Özel sektör bu alanda 90 milyar dolar harcayacak. Yeni tesis ve ekipmana harcanacak olan para da yine milyarlar düzeyinde olacak.

Paul Kemprecos, macera ve polisiye roman yazarı

AMERİKALI Paul Kemprecos, ’çok okunanlar’ listesinde pek çok defalar en üst sıralara tırmanan ve ’best-seller’ olan macera ve polisiye romanlarını yazıyor. 20 yıldan fazla ABD’nin Massachusetts eyaletinde muhabir ve editör olarak çalıştı. Daha sonra gazetecilikten ayrılarak 6 sualtı polisiye romanı yazdı. İlk kitabı ’Cool Blue Tomb’ ile ’Shamus Ödülü’nü kazandı. Son 15 yıldır romancı Clive Cusser ile birlikte dünya çapında ün kazanan NUMA Files (NUMA Dosyaları) isimli macera romanı serisinde 7 kitapta ortak yazarlık yaptı. NUMA Files, ABD’de ’en çok satanlar’ listesine girerek Türkçe dahil pek çok dile çevrildi. Yılan, Mavi Altın, Beyaz Ölüm, Buz Ateşi, Kayıp Kent, Kılavuz kitaplarından bazıları.

Babamın kitabının Türkçe korsanını görüp ABD’yi uyardım

JEFFREY Kemprecos, babası Paul Kemprecos’un eski kitaplarından birinin izinsiz Türkçe’ye çevrilip Türkiye’de satıldığını tesadüfen öğrenmiş. Kemprecos, bu olayı şöyle anlatıyor: "Babamın ilk kitaplarından birinin Türkçe’ye çevrilip yayınlandığını görünce önce çok sevindim. Ancak babam kitabın haklarını Türkiye’den hiç kimseye satmadığını söyledi. Kitabın bir kopyasını alıp babamın New York City’deki ajansına gönderdim. Ajans Türkiye’deki yayıncıyla irtibata geçti ve yayıncı da telif haklarını ödemeyi kabul etti."

JEFFREY KEMPRECOS

MERCK Sharp&Dohme’nin (MSD) Türkiye Dış İlişkiler Direktörü Jeffrey P. Kemprecos, üç yıldır Türkiye’de görev yapıyor. MSD’nin Kıbrıs Bölge Ofisi’nde 11 Yakındoğu ve Körfez ülkesinin dış işlerinden sorumlu olarak çalıştıktan sonra, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Dış İlişkileri Direktörlüğü’nü üstlendi. Son üç yıldır da İstanbul’da MSD Türkiye’de çalışıyor. Amerikan Şirketler Derneği, Türk Etik Araştırmaları Merkezi’nde Yönetim Kurulu Üyesi ve Yerel Amerikan Araştırmacı İlaç Üreticileri Çalışma Grubu’nun üyesi olan Kemprecos’un, Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AIFD) bünyesindeki ilgili komitelerde de görevleri var.