Okul öncesi dönem mahremiyet bilinci kazandırma

Çocuğa öğretilmesi gereken mahremiyet bilinci ise her şeyden önce çocuğa saygı duymakla başlar.

Mahremiyet bilinci kazandırırken dikkat edilmesi gereken noktalar

- İsteklerine ve kararlarına saygı gösterin

Çocuk mahremini ve çevresindeki insanların mahremine saygı göstermeyi ailesinin ona karşı davranışlarından öğrenir. Bu nedenle ebeveynlerin öncelikle çocuğa karşı kendi tutum ve davranışlarını gözden geçirmesi doğru olur. Örneğin yetişkin biri, nasıl ki kendine ait bir eşyayı birine verirken kendi isteği ve arzusu dahilinde olmasını bekliyorsa, çocuk bir eşyasını arkadaşı ile paylaşmak istemediği zaman da aynı şekilde saygı göstermek ve zorlamamak gerekmektedir. Yine aynı şekilde çocuk doyduğunu hissediyor ve daha fazla yemek yemek istemiyorsa onu yemesi için zorlamamak gerekmektedir.

- Bedenine saygı gösterin

Çocuğa bedeninin kendine ait olduğunu ve kendi isteği dışında kimsenin ona dokunamayacağı anlatılmalıdır. Ebeveynleri başta olmak üzere herkesin çocuğu öpmeden, sarılmadan, çocukla temasa geçmeden önce çocuğu bilgilendirmesi ve izin alması gerekir. Hastalık gibi özel durumlarda temasta bulunulması gerekiyorsa öncesinde çocuk mutlaka bilgilendirilmeli, temasın nedenleri anlatılmalıdır.

- Doğru bilgi verin

Çocuğa özel bölgelerini gerçek isimleri ile öğretmek, bu konuda merak ettiği her türlü soruyu yaşına ve gelişim düzeyine uygun bir şekilde cevaplamak ebeveynlerin sorumluluğundadır. Bu noktada gerçekçi olmak ve doğruları söylemek çok önemlidir. Aksi halde geçiştirilen veya yanlış bilgi verilen çocuklar, sorularının cevaplarını araştırırken güvenilir olmayan kaynaklara başvurabilirler.

- Doğru kelimeleri seçin

Çocuğa mahrem alanları ve sınırlar ile ilgili bilgi verirken ayıp, günah, yasak gibi kelimeler kullanmamaya özen gösterin. Aksi halde çocuk bu konular ile ilgili bir şey merak ettiğinde veya başına bir şey geldiğinde sizle konuşmaya çekinebilir.

- Sorumluluklar verin

Çocuğa kendi ile ilgili sorumluluklar vermek mahremiyet bilincini arttırır. Örneğin kirli bezini kendi başına çöpe atmak, kıyafetini kendi başına giymek, yemeğini kendi başına yemek gibi kendi bedeni ile ilgili sorumluluklar alabilmesi mahremiyetini koruma bilinci edinmesine yardımcı olur.

- Ebeveyn olarak kendi mahremiyetinize dikkat edin

Ebeveynler çocuğa bir şeyler öğretmeden önce, kendileri o konuda örnek teşkil etmelidir. Çünkü çocuklar sözlerden ziyade davranışları dikkate alırlar. Örneğin, annenin tuvalete girerken kapıyı kapatması, çocuğun tuvaletin özel bir alan olduğunu öğrenmesini sağlar.

- Ona özel alanlar tanımlayın

Çocuğun kıyafetlerini giyip çıkarabileceği, uyuyup uyanabileceği kendine ait bir odanın olması, evde başka bir oda yok ise bir alan oluşturulması mahremiyet bilincinin oluşumu için önemlidir. Bu noktada tuvalet ve banyonun da özel bir alan olduğundan ve buralarda iş yaparken yalnız olunması gerektiğinden bahsedilebilir.

- Hayır demeyi öğretin

Çocuk istemediği bir durumla karşı karşıya kaldığında hayır diyebilmelidir. Bunun için ilk olarak ev içerisinde istemediği bir şeyi ifade ettiğinde saygı göstermek gerekmektedir. Ailesi tarafından bu saygıyı gören çocuk, başkalarının da aynı şekilde kendisine saygı göstermesi gerektiğinin bilincinde olur. Bu çocuğun kendi sınırlarını ve mahremiyetini koruyabilmesi için önemli bir adımdır.