Grip aşısı gripten korur mu? Ne kadar süre etkili olur?

Grip aşısı, grip hastalığına karşı %100 koruyucu değildir. Bunun nedeni, her sene grip virüsünün yapısal değişikliğe uğraması ve aşının bir önceki grip virüsü ile hazırlanmasıdır.

Grip aşısı sonrası grip virüsüne karşı koruyucu antikorlar vücutta 2-3 hafta sonra oluşmaya başlar ve giderek etkinliği azalarak koruyuculuk yaklaşık 6-8 ay sonunda biter.

Grip aşışı %100 koruyucu değil ise neden grip aşısı yaptıralım? Grip aşısının faydaları nelerdir?

Yapılan çalışmalar gösteriyor ki, zamanında yapılan grip aşısı ile dolaşımda saptanan virüslerle antijenik benzerlik varsa aşı %50-80 korunma sağlanmaktadır. Bu yadsınamaz bir orandır. Grip aşısı hastalığa yakalanma riskimizi azaltır. Ayrıca grip tüm yaş gruplarında hastanede yatış oranını, komplikasyonları ve komplikasyona bağlı ölümleri azaltarak hastalığı daha hafif geçirmemize yardımcı olur.

Ayrıca bilimsel çalışmalarda, her sene grip aşısı yaptırmanın, o toplumda yeni çıkan grip vakalarının görülme sıklığını (grip insidansını) azalttığını göstermektedir. Gebelikte yapılan grip aşının hep gebeyi hem de doğumdan birkaç ay sonrasına kadar bebeği gripten koruyabilir.

Kimler grip aşısı olmalı?

Amerikan Pediatri Akademisi ( APA ), 2020-2021 grip sezonunda 6 aydan büyük herkesin grip aşısı ile aşılanmasını önermektedir.
Covid-19 pandemisinin yaşandığı şu günlerde grip aşısına talep çok fazladır. Aşıya talep yoğun olunca eczacılar çareyi isim listesi yaparak sıraya koymakta buldu. Grip aşısı için oluşturulan listelerin 500-600'lü sayılara ulaşıldığı söylenmektedir. Aşı daha ülkemize gelmedi ve kaç adet aşı geleceği belli değildir.

Bu durum bir kaos ortamına dönüşmemelidir. Bu nedenle aşı temininde sınırlılık varsa, en riskli kişilerin aşılanmasına öncelik verilmesi gerekmektedir. Grip aşılaması için öncelik verilecek kişiler;

- 6-59 ay arası çocuklar,
- 50 yaş üzeri kişiler,
- Kronik akciğer, kalp, böbrek, karaciğer, nörolojik, hematolojik, metabolik hastalık, immün yetmezlikli hastalar,
- Uzun süre aspirin kullanması gereken 6 ay ila 18 yaş arası çocuklar,
- Bakım evlerinde kalanlar,
- Aşırı kilosu olanlar (Beden kitle indeksi 40 ve üzerinde olanlar),
- Sağlık personeli,
- Hamile ve ya doğum sonrası 2 haftaya kadar olan kadınlar, 
- 5 yaş altı ya da 50 yaş üstü kişilerle birlikte kalanlar ve komplikasyon riski yüksek olanlarla yaşayan ya da onlara bakanlar.

Kimlere grip aşısı yapılmamalı?

- 6 ayın altındaki bebekler,
- Daha önce grip aşısı yapılırken ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) gelişen kişilere grip aşısı önerilmez.

Grip aşısı dozu ne olmalı?

6 ay-9 yaş arası çocuklara önceki yıllarda hiç grip aşısı yapılmadı ise 0.5 ml tam doz aşı yapılır ve en az 4 hafta sonra 0.5 ml tam doz aşı tekrarlanmalıdır. Eğer daha önceki yıllarda grip aşısı yapıldı ise tek doz aşı yeterlidir. 9 yaş ve üzerinde ise herkese 0.5 ml tam doz aşı tek doz olarak uygulanır.

Grip aşısının yan etkileri var mıdır?

İnfluenza aşıları güvenli aşılardır. En sık yan etkisi enjeksiyon yerinde kızarıklık, ağrı, şişlik görülebilir ve genelde 48 saat içinde kendiliğinden geçer.

Grip aşısı otizm’e neden olur mu?

Grip aşısı gibi tek doz olan aşılarda thiomersal (etil civa), aliminyum bulunmamaktadır. Civa bazlı koruyucu bir madde olan thiomersal çok dozlu aşıların içinde başka mikroorganizmaların bulaşmasını engellemek için eklenmektedir. Ayrıca yapılan bir çok çalışma thiomersalin 7-10 gün içinde vücutta emilmeden atıldığını göstermektedir. Thiomersal santral sinir sistemine geçmez yani beyine etki etmez ve otizm nedeni değildir.

Mevsimsel grip ile Covid-19 birbiri ile karışabilir mi?

Mevsimsel grip etkeni (influenza) ve Covid-19 hastalığının etkenleri 2 farklı virüsdür. Fakat hem Covid-19 hem de grip hastalığının bulaşma yolu tamamen aynı ve görülen şikayetler, komplikasyonlar ve risk grubundaki hastalar birbirine çok benzemektedir. Birbiri ile karışabilir, sağlık çalışanlarını iş yükünü arttırabilir. Mesela her iki hastalıkta da yüksek ateş, burun tıkanıklığı, akıntısı, öksürük, yaygın baş kas eklem ağrısı, halsizlik, ishal, kusma görülmektedir. Her iki virüsünde bulaşıcılığı çok yüksektir. Bulaşma yolu her iki virüs içinde aynıdır. Virüs içeren damlacıklar 1.5-2 metre ve daha yakınındaki sağlıklı kişilerin ağız, burun, göz mukozalarına geçerek hastalık bulaşır. Virüsün temas ettiği yüzeylerde virüsler bir süre canlılıklarını korurlar.

Yaşlılar, kronik kalp, akciğer, böbrek, metabolik (diyabet dahil) hastalığı olanlar ortak risk grubundadır. Çocuk yaş grubu grip için risk grubu oluşturmakla beraber Covid-19 hastalığında risk grubuna dahil edilmemektir.

Grip aşısı koronavirüsten korur mu?

Grip aşısı, grip etkeni olan influenza virüsüne karşı etkilidir. Grip aşısı Covid-19‘a karşı korumaz, grip hastalığı sıklığını azaltarak iki hastalığı karıştırmamızı engeller.

Covid-19 pandemisi sürecinde grip aşısı yaptıralım mı?

Zorlu Covid-19 pandemisinin içinde bulunduğu şu dönemlerde kapımızda grip sezonu beklemektedir. Covid-19 ve mevsimsel grip hastalığı bulaşma, şikayet ve klinik olarak birbirlerine çok benzerler. Grip ve Covid-19 hastalığını ağır geçirme olasılığı yüksek olan risk grupları da benzerlik gösterir. Covid-19 enfeksiyonu olmasa dahi 6 ay üzeri her çocuğa grip aşısı önermekteyiz. Ayrıca Covid-19 pandemisi zamanında grip aşısı yapılmasının faydaları şunlardır;

- Grip aşısı ile grip vaka sayısı ve komplikasyonlar nedeni ile hastaneye yatışları azaltacaktır.

- Grip aşısı, Covid-19 şüphesiyle hastaneye başvuran grip hastalarının sayısını azaltacak, Covid-19 hastalığı ile mücadele eden sağlık çalışanlarının iş yükünü azaltacaktır.

Covid-19 ile grip virüsü aynı anda ya da ardı sıra geçirilir mi? Geçirilirse daha ağır bir tablo olur mu?

Bu sorular için daha yeterli düzeyde çalışma olmamakla beraber, özellikle risk grubundaki hastaların grip aşısı yaptırmasını Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC), Amerikan Aile Hekimleri Akademisi (AAFP) ve Amerikan Pediatri Akademisi (APA) önermektedir.